In de namiddag bracht de minister een bezoek aan een drietal nieuwe natuur-en milieuprojecten in De Haan. Het gezelschap verplaatste zich in de gemeentebus en onder politiebegeleiding. Door de heikele dossiers die minister Demir de laatste tijd behandelt (stikstof, mestactieplan, parkendecreet…) krijgt ze geregeld bedreigingen of wordt ze vaak lastiggevallen als ze ergens op bezoek is. Op de gespreksavond vertelde ze dat ze, doordat ze Koerdische wortels heeft, ook geregeld doodsbedreigingen krijgt van de Turkse “Grijze Wolven”. In het vredige De Haan verliep de dag echter zonder incidenten.
De minister kwam met slechts 5 minuutjes vertraging aan in De Haan. Ze was immers niet helemaal uit Genk naar de kust gekomen, maar was al de dag voordien naar Koksijde gekomen. Opa en oma van haar dochtertje wonen daar immers, waardoor Zuhal Demir zelf ook vaak aan onze kust verblijft.
Vosseslag: project Mispelburg
De eerste stopplaats was de Vosseslag. Vanop de Vuurtoren van Guillaume Bijl wees burgemeester Vandaele de minister aan waar een mogelijke aanlandingsplaats was voor de hoogspanningskabel Ventilus, die de energie van de windmolenparken op zee aan land moet brengen. Na een afweging van de locaties besliste de minister een tijdje geleden dat Ventilus moet aanlanden in Zeebrugge en niet in De Haan. “Een wijs besluit”, zei burgemeester Vandaele, “ik hoop dat u niet van gedacht verandert nu het openbaar onderzoek loopt”. “Dat zal ik niet doen”, knipoogde de minister.
Tussen het Kennedyplein en de Driftweg kocht het Agentschap Natuur en Bos van de Vlaamse overheid 7 ha grond aan. Een van de weinige stukken duin-polderovergang die aan onze kust nog beschikbaar is. Het terrein werd voordien door de landbouw gebruikt, maar wordt in 2024 omgevormd naar natuur.
Evy Dewulf, regioverantwoordelijke van het Agentschap Natuur en Bos, legde uit dat er op de rand twee zones komen met bomen, maar dat het terrein grotendeels ingericht wordt met poelen en waterminnende vegetatie. Het project kreeg de naam “Mispelburg”.
Militair Domein Zwarte Kiezel
Het tweede project dat aan de minister werd voorgesteld, was het militair domein aan de Zwarte Kiezel. Er waren al militaire activiteiten tijdens de wereldoorlogen, maar nadien werd het een communicatiecentrum van Defensie. Eigenlijk een reservebasis voor de NAVO.
Nadat Wilfried Vandaele er jarenlang voor pleitte dat de Vlaamse overheid het terrein zou aankopen, heeft minister Demir dat vorig jaar uiteindelijk ook gedaan. Projectleider Hanna Vannieuwenhuyse: “Het is de bedoeling het terrein terug te geven aan de natuur, maar verwijzingen naar het militaire verleden te bewaren.” Het project wordt uitgewerkt door het Agentschap Natuur en Bos, de Vlaamse Landmaatschappij en de gemeente De Haan.
Het gezelschap bezocht verschillende bunkers op het terrein, o.m. een trekpleister voor vleermuizen, en daalde ook af in de grote ondergrondse bunker, waar destijds alle communicatieapparatuur opgesteld stond.
Het is de bedoeling deze bunker asbestvrij te maken en er af en toe bezoekers toe te laten. Burgemeester Vandaele: “helaas is de hele inboedel destijds weggehaald, anders hadden we hier een site die je kunt vergelijken met die aan de Kemmelberg, waar toch heel wat bezoekers op af komen.”
Pomphuisje en watertoren Wenduine
Verscholen in de duinen van Wenduine staat er nog een “pomphuisje”. In het kader van de Oudlandpolder wil de Vlaamse Landmaatschappij dat renoveren.
Deze site heeft een rijk verleden: er werd drinkwater geproduceerd (tot 1978), en iets verderop werd het afvalwater van Blankenberge in de duinen geïnfiltreerd. Wim Van Isacker van de Vlaamse Landmaatschappij: “Van die activiteiten zijn er nog restanten terug te vinden en het is de bedoeling dat we dat waterverhaal vertellen in en rond dit pomphuisje. Naast de talrijke reservoirs en buizen, is er ook nog een zestig meter lange ondergrondse constructie waar het water werd bewaard. We proberen die ook deels zichtbaar te maken.”
Minister Demir en gevolg baanden zich vervolgens een weg door het zand en de bramen naar de watertoren van Wenduine. Wilfried Vandaele: “de bus stond paraat, maar de minister wou absoluut te voet naar de toren. Enkele dames in het gezelschap hielden er wel bebloede enkels aan over”.
Vandaele wil absoluut ook deze watertoren in ere herstellen en als uitkijkpunt laten gebruiken. Vorig jaar heeft het Vlaams Instituut voor de Zee er een antenne op geplaatst om vleermuizen te tellen. Vleermuizen kunnen immers wel 1500 km afleggen en komen dus ook van overzee. Als onderdeel van het project Oudlandpolder werd door minister Demir ook een haalbaarheidsonderzoek goedgekeurd voor de watertoren van Wenduine.
Gespreksavond
Na het drie uur durende werkbezoek, waarbij er ook aandacht ging naar de geplande fietssnelweg en de mogelijke ontharding van delen van de Koninklijke Baan, werd minister Demir opgewacht in d’ Annexe voor een gespreksavond. De avond was opgebouwd in interviewvorm, waarbij Vlaams fractieleider Wilfried Vandaele de minister een aantal vragen stelde en nadien ook het publiek dat kon doen.
“Als we de minister gewoon het woord geven, dan praat ze meteen de hele avond vol en krijgt niemand er nog een woord tussen. Een interview is dus beter”, stak Vandaele van wal. Hij kreeg meteen de lachers op zijn hand.
De minister vertelde hoe haar vader die les gaf in Koerdistan, destijds naar Limburg kwam om in de mijnen te werken. Zelf is Demir in Genk geboren, maar thuis spraken ze Koerdisch en Turks. Demir ging rechten studeren in Leuven en specialiseerde zich in arbeidsrecht. Na een kort ministerschap op federaal niveau, werd ze in 2019 Vlaams minister, met bijzonder veel bevoegdheden. Dat leefmilieu daar bij zat, vond ze aanvankelijk vreselijk. Maar intussen hoopt ze dat ze dit departement ook in de toekomst nog mag beheren, want een aantal projecten moet nog afgewerkt worden. Alle mogelijke thema’s kwamen aan bod. Demir vertelde hoe ze erin geslaagd is 3M te doen betalen voor de PFAS-vervuiling in Zwijndrecht. Hoe ze er nog niet in geslaagd is om de oversubsidiëring van de grote installaties van zonnepanelen van sommige industriebazen te stoppen. Dat ze blij is dat er voor het eerst meer bossen bij komen dan er verdwijnen in Vlaanderen. Ook hoe ze de Vlaamse energiefactuur lichter maakte. Ze weerlegde de opmerking dat er te weinig Vlaamse middelen gaan naar het kusttoerisme. Uit de zaal kwamen er van aanwezige landbouwers vragen over de stikstofmaatregelen en sommigen maakten er zich zorgen over of de omschakeling van fossiele brandstoffen naar elektriciteit wel betaalbaar zou zijn voor de mensen.
